Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Mousso-di-flouristo
Hylocomiadelphus triquetrus
Hylocomiaceae
Noms en français : Ébouriffe triangulaire, Mousse des jardiniers.
Descripcioun :Aquelo grando mousso pluroucarpo i cambo dreissado fai de gràndi tepo o de gròssi mato sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre. Li fueio soun grando (4,5 x 3 mm), gaire plegado, jaunasso quouro seco, dentado au bout emé uno costo doublo sus la mita de la fueio. Au microuscope se vèson de celulo emé de pichot trau coume pourta pèr de tube (fueio prourado). Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco.
Usanço :Se pòu engana emé Eurynchium striatum qu'a qu'uno souleto rufo e de fueio forço mai plegado.Usanço : aquelo mousso es acampado pèr li flouristo, pèr acò es marcado sus listo roujo.
Port : Pluroucarpo
Taio : 15 à 20 cm
Fueio : 3,2 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomiadelphus
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Sòu
- Roco
- Ribas
- Pelouso
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomiadelphus triquetrus (Hedw.) Ochyra & Stebel, 2008
(= Hylocomium triquetrum (Hedw.) Schimp., 1852 = Rhytidiadelphus triquetrus (Hedw.) Warnst., 1906 )